Kan de onrechtmatig verkregen opname van een gesprek als bewijs dienen in een rechtszaak

Jun 28, 2022 | Tips

Kan de inhoud van een onrechtmatig verkregen opname, dus gemaakt zonder toestemming van de wederpartij, als bewijs worden gebruikt in een gerechtelijke procedure. Het antwoord heeft lang op zich laten wachten, en is nog steeds niet eenduidig.

Motto scripta manent, verba volant

Geholpen door de eenvoudige technologie van smartphones worden de laatste jaren meer en meer telefoongesprekken opgenomen. Zeker wanneer partijen in een conflictsituatie verkeren gebeurt het wel eens dat de ene partij van de andere partij een mondelinge bekentenis probeert te ontlokken.

De andere partij is zich doorgaans niet bewust van de opname en onder het motto scripta manent, verba volant (schrijfsels blijven bestaan, woorden vervliegen) ziet deze er geen graten in om in een telefoongesprek een welbepaalde toegeving te doen of feit te erkennen, dat hij officieel betwist.

 

Ja, een onrechtmatig verkregen gesprek kan dienen als bewijs

In strafzaken werd het antwoord door het Hof van Cassatie jaren geleden, in 2008, wel al eenduidig gegeven. Onrechtmatig bewijs kan gebruikt worden wanneer de onrechtmatigheid de betrouwbaarheid van het bewijs niet aantast.

 

Of toch niet?

Dertien jaar later deed het Hof van Cassatie een uitspraak in een civiele zaak waar de vraag voorlag of een geluidsopname van een telefoongesprek tussen verkoper en koper als bewijs kan dienen. Bij het beluisteren van de geluidopname is de prijs te horen van 53.500 euro, doch op de latere bestelbon staat 43.500 euro. De rechter in hoger beroep verwerpt de geluidsopname als bewijsmiddel om reden dat de opname heimelijk is gebeurd.

Van een verdere afweging van de bruikbaarheid van dat onrechtmatig bewijs aan de hand van (sub)criteria zoals dat in strafzaken gebeurt, is in het arrest van het hof van beroep geen sprake. Het Hof van Cassatie zag dat anders en stelde dat bewijsuitsluiting bij onrechtmatige bewijsverkrijging niet meer het uitgangspunt is.

 

Waarmee rekening houden bij een onrechtmatig verkregen opname?

Maar, dit betekent niet dat het onrechtmatig verkregen bewijs automatisch kan aanvaard worden. De rechter moet namelijk rekening houden met al de omstandigheden van de zaak, waaronder:

  • de wijze waarop het bewijs werd verkregen
  • de omstandigheden waarin de onrechtmatigheid werd begaan
  • de ernst van de onrechtmatigheid
  • de mate waarin hierdoor het recht van de wederpartij werd geschonden
  • de bewijsnood van de partij die de onrechtmatigheid beging
  • de houding van de wederpartij

 

Besluit

Het uitgangspunt is nu dus dat het onrechtmatig (verkregen) bewijs in burgerlijke zaken slechts mag geweerd worden indien “de bewijsverkrijging de betrouwbaarheid van het bewijs aantast of indien hierdoor het recht op een eerlijk proces in gevaar wordt gebracht, tenzij de wet expliciet het gebruik van dat bewijs uitsluit”.

Advies nodig? Lawcom advocaten helpt u graag verder. Neem dan gerust contact met ons op.

Share This